Program Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020

W okresie 2014-2020 współpraca transgraniczna między Polską, Białorusią i Ukrainą kontynuowana będzie w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa (EIS) poprzez Program Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020.

Ze współpracy będą mogli skorzystać mieszkańcy 4 polskich województw oraz 4 białoruskich i 6 ukraińskich obwodów. Nie zmieni się Instytucja Zarządzająca Programem - w dalszym ciągu funkcję tę sprawować będzie polskie Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.

Proces przygotowania Programu

Począwszy od marca 2013 r., składający się z przedstawicieli trzech państw, Wspólny Komitet Programujący (WKP) pracował nad dokładnym określeniem struktury Programu. W sumie, w celu przygotowania końcowego projektu Programu odbyło się 7 spotkań Komitetu .

W trakcie konsultacji publicznych przeprowadzonych na całym obszarze Programu w maju i czerwcu 2015 r. projekt Programu został zaprezentowany władzom lokalnym, partnerom społecznym i gospodarczym, organizacjom pozarządowym, instytucjom oświatowym i innym potencjalnym beneficjentom, jak też krajowym instytucjom odpowiedzialnym za polityki sektorowe. Wyniki konsultacji społecznych zostały uwzględnione w końcowej wersji projektu Programu.

Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko (SOOŚ) została opracowana w dialogu pomiędzy zewnętrznymi ekspertami ds. środowiska, Instytucją Zarządzającą, WKP i społeczeństwem poprzez konsultacje społeczne przeprowadzone we wszystkich krajach uczestniczących w Programie.

Oprócz debat publicznych i konsultacji społecznych, projekty Programu i SOOŚ zostały opublikowane na aktualnej stronie internetowej Programu 2007-2013, co ułatwiło dostęp do nich dla wszystkich zainteresowanych stron.

Przyjęta przez trzy państwa końcowa wersja projektu Programu została złożona do zatwierdzenia przez Komisję Europejską (KE) 30 czerwca 2015 r. KE zatwierdziła Program w dniu 17 grudnia 2015 r.

Zasięg geograficzny Programu:

• strona polska: podregiony (NTS3); białostocki, łomżyński, suwalski, ostrołęcki, siedlecki, bialski, chełmski, zamojski, lubelski, krośnieński, przemyski, rzeszowski (oraz podregiony puławski i tarnobrzeski jako tzw. obszary przyległe);
• po stronie białoruskiej: obwody brzeski i grodzieński (oraz obwód miński i Miasto Mińsk jako tzw. obszary przyległe);
• po stronie ukraińskiej: obwody zakarpacki, lwowski i wołyński (oraz iwano-frankowski, tarnopolski i rowieński jako obszary przyległe)

Budżet Programu

Planowane łączne dofinansowanie ze środków europejskich ma wynieść ponad 183 078 184 euro. Łączny budżet z uwzględnieniem wkładu własnego – 201 386 002,40 euro.

Proponowany system wdrażania Programu PL-BY-UA 2014-2020:

• Projekty „standardowe” – zatwierdzane w trybie konkursowym (nabory wniosków). Wartość grantu dla projektu: 100 000 – 2 500 000 euro;
• Duże Projekty Infrastrukturalne[1] (Large Infrastructural Projects), na które przeznaczone zostanie do 30% budżetu Programu (52,7 mln euro) - zatwierdzane w trybie pozakonkursowym. Minimalna wartość grantu dla projektu to 2,5 mln euro. Propozycje projektów złaszone zostały przez wszystkie 4regiony objęte programem. Województwo Podkarpackie zgłosiło projekt rozbudowy drogi wojewódzkiej nr 885 na odcinku Przemyśl-Malhowice (projekt główny) oraz projekt rozbudowy drogi wojewódzkiej nr 867 na odcinku Lubaczów-Basznia Górna (projekt rezerwowy).
• Mikroprojekty – inicjatywy o wartości od 20 do 60 tysięcy euro, łączna alokacja 5,2 mln euro, realizowane w ramach celu tematycznego Promocja lokalnej kultury i zachowanie dziedzictwa historycznego
• Przewidywany poziom dofinansowania projektów wyniesie maksymalnie do 90% ich kosztów kwalifikowalnych.

Beneficjenci Programu:

Instytucje prowadzące działania o charakterze non-profit przyczyniające się do realizacji priorytetów programu, w tym np. władze lokalne i regionalne, organizacje pozarządowe, instytucje publiczne, edukacyjne, kulturalne, ochrony środowiska, euroregiony.

Duże projekty infrastrukturalne

Nowym wymogiem KE jest ograniczenie wydatków na infrastrukturę w pojedynczych projektach do maksymalnie 2,5 mln euro. Każdy program może jednak przeznaczyć do 30% swojego unijnego wkładu na specjalne projekty o większym komponencie infrastrukturalnym - takie działania nazywają się duże projekty infrastrukturalne (Large Infrastructure Project - LIP). WKP zdecydował, że w nowym Programie LIP-y wybierane będą wyłącznie poprzez procedurę pozakonkursową. Lista propozycji dużych projektów infrastrukturalnych została uzgodniona między władzami centralnymi i regionalnymi trzech państw i aktualnie znajduje się w zatwierdzeniu KE.

Beneficienci z wojewodztwa podkarpackiego w perspektywie 2014 - 2020 zrealizowali projekty na łączna kwote dofinansowania 24 407 222,73 EURO, w tym:

[1] Zgodnie z definicją zawartą w projekcie European Neighbourhood Programmes Cross Border Cooperation Implementing Rules (zasady wdrażania programów współpracy transgranicznej w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa), Dużymi Projektami Infrastrukturalnymi są przedsięwzięcia, których komponent infrastrukturalny wynosi co najmniej 2,5 mln euro